Έχει σημασία το είδος του λίπους που θα καταναλώσουμε;

Υπάρχουν διαφορετικά είδη λιπαρών οξέων:

Τα κορεσμένα, τα μονοακόρεστα, τα πολυακόρεστα, τα τρανς (trans) λιπαρά οξέα.

Τα κορεσμένα λίπη βρίσκονται κυρίως στα ζωικά προϊόντα, όπως το κρέας, το γάλα, τα τυριά, το γιαούρτι αλλά και την καρύδα και το φοινικέλαιο.

Τι είναι τα trans λιπαρά οξέα;

Αυτά είναι υδρογονωμένα λιπαρά οξέα στα οποία έχουν τροποποιηθεί από το αρχικό μόριο, ώστε να αποκτούν ιδιότητες που επιτρέπουν μεγαλύτερο χρόνο ζωής στα προϊόντα.

Βρίσκονται κυρίως στα βιομηχανοποιημένα προϊόντα όπως μαργαρίνες, εκλεκτά αρτοσκευάσματα και σφολιατοειδή με μερικώς υδρογονωμένα λίπη. Τα τρανς λιπαρά οξέα και τα κορεσμένα αυξάνουν τα επίπεδα της ολικής χοληστερόλης και της κακής χοληστερόλης (LDL-χοληστερόλης) στον ορό του αίματος. Επιπρόσθετα,  τα τρανς λιπαρά οξέα μειώνουν τα επίπεδα της καρδιοπροστατευτικής χοληστερόλης (HDL-χοληστερόλη) και αυξάνουν εκείνα της Lp(a) που είναι μια λιποπρωτεΐνη που σχετίζεται με την αθηροσκλήρωση (δηλαδή με τις πλάκες εκείνες που ευθύνονται για τα καρδιαγγειακά επεισόδια).

Τα πιο υγιεινά είναι τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα που βρίσκονται κυρίως στο ελαιόλαδο, προϊόν της ελληνικής γης. Επίσης, μονοακόρεστα βρίσκονται στο φιστικέλαιο, το έλαιο των ξηρών καρπών, το φυστικοβούτυρο, το αβοκάντο και το έλαιο από γογγύλια.

Ακολουθούν τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, ως επόμενη εναλλακτική λύση, που βρίσκονται στα διάφορα σπορέλαια όπως το αραβοσιτέλαιο, το ηλιέλαιο, το σησαμέλαιο και το σογιέλαιο. Τα ω-3 λιπαρά οξέα είναι ένα είδος πολυακόρεστων λιπαρών οξέων που βρίσκονται κυρίως στα ψάρια και μάλιστα τα παχιά όπως ο σολομός, η ρέγκα, το σκουμπρί, η πέστροφα, ο τόνος, το λυθρίνι, τα μύδια, οι γαρίδες, τα στρείδια, τα καβούρια, τα καλαμάρια, ο βακαλάος κ.ά.

Τι μας προσφέρουν τα ω-3 λιπαρά οξέα;

Τα ω-3 λιπαρά οξέα έχουν καρδιοπροστατευτική δράση γι’ αυτό και σύμφωνα με τις διεθνείς συστάσεις καλό είναι τροφές που περιέχουν ω-3 λιπαρά οξέα να καταναλώνονται 2-3 φορές την εβδομάδα. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η χρήση τους σε άτομα με ΣΔ και με υψηλά τριγλυκερίδια βοηθά στη μείωση των τριγλυκεριδίων καθώς και της συγκολλητικότητας των αιμοπεταλίων προστατεύοντας από το σχηματισμό θρόμβου.

Συμπερασματικά, λόγω των ιδιοτήτων των κορεσμένων και των τρανς λιπαρών οξέων, εάν καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες εβδομαδιαίως αυξάνουν τον κίνδυνο των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Για το λόγο αυτό τροφές που περιέχουν κορεσμένα και τρανς λιπαρά οξέα είναι στην κορυφή της διαιτητικής πυραμίδας, δηλαδή θα πρέπει να καταναλώνονται με μικρότερη συχνότητα σε σχέση με εκείνες που περιέχουν μονοακόρεστα λιπαρά οξέα.

Πηγή: Οδηγός διατροφής για τη ρύθμιση του διαβήτη, από την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, 2013